U vremenu koje obilježavaju brojni globalni izazovi – od geopolitičkih tenzija do ekonomskih nesigurnosti – bivša njemačka kancelarka Angela Merkel još jednom je podsjetila na važnost evropskog jedinstva. Govoreći na simpoziju Fondacije Konrad Adenauer u Berlinu, Merkel je iznijela stav koji je izazvao pažnju političkih aktera širom kontinenta.
Poziv na zajedničko djelovanje
Angela Merkel, koja je na čelu Njemačke provela 16 godina i ostala prepoznata kao stabilizirajuća figura evropske politike, naglasila je da se Evropska unija danas nalazi pred brojnim izazovima koji zahtijevaju koordinisan i jedinstven odgovor svih članica.
„Kada pogledam kako se Evropa geopolitički nosi s Rusijom, različitim pristupima Sjedinjenih Američkih Država i sve izraženijim uticajem Kine, jasno je da jedna zemlja sama ne može mnogo postići,“ izjavila je Merkel.
Njena poruka bila je jasna: bez snažne i funkcionalne Unije, pojedinačne države članice gube svoju političku i ekonomsku snagu na globalnoj sceni.
Njemačka nije dovoljna sama sebi
Iako Njemačka i dalje važi za najveću evropsku ekonomiju, Merkel je upozorila da se nijedna članica, pa ni Njemačka, ne može sama izboriti sa savremenim globalnim izazovima. Istakla je da se na međunarodnoj sceni često osjeća usamljenost evropskih država, što dodatno potvrđuje potrebu za jačanjem unutrašnje saradnje unutar EU.
„Svi smo mi, čak i ekonomski najjača Njemačka, sami na otvorenom polju ako ne nastupamo zajedno,“ rekla je Merkel.
Uloga Lisabonskog ugovora i upozorenje na paralizu
Govoreći o institucionalnim osnovama Evropske unije, bivša kancelarka se osvrnula i na Lisabonski ugovor, koji definiše način funkcionisanja Unije. Prema njenim riječima, taj okvir, iako funkcionalan, otežava brzo donošenje ključnih političkih odluka, naročito kada su potrebne suštinske reforme.
„Lisabonski ugovor zahtijeva sazivanje Evropske konvencije za značajnije promjene, što nas može učiniti sporo reagirajućima u vremenu kada su brze odluke ključne,“ upozorila je.
Merkel je naglasila potrebu za balansiranjem između pretjerane i nedovoljne regulacije, pozivajući političare da se održi funkcionalnost evropskog sistema, bez komplikovanja procesa odlučivanja.
Geopolitički kontekst i evropska odgovornost
U trenutku kada se svet suočava s višestrukim krizama – od sigurnosnih prijetnji do klimatskih izazova – poruke poput ove dolaze kao podsjetnik da Evropa mora biti proaktivna, a ne reaktivna. Merkel je indirektno istakla da odgovornost za budućnost evropskog kontinenta ne leži samo na velikim silama, već i na samoj EU koja mora pronaći način da bude efikasnija, odlučnija i ujedinjenija.
Zaključak: Snaga Evrope leži u zajedništvu
Angela Merkel više nije aktivni politički lider, ali njene riječi i dalje odjekuju s težinom osobe koja je vodila jednu od najuticajnijih zemalja svijeta kroz brojne krize. Njen poziv na evropsko jedinstvo dolazi u trenutku kada su solidarnost i saradnja potrebniji nego ikada.
Lideri širom kontinenta suočeni su sa zadatkom da očuvaju evropske vrijednosti i osiguraju budućnost Unije kroz saradnju, a ne izolaciju. Merkelino iskustvo i promišljenost u ovom pogledu mogu poslužiti kao važan orijentir u vremenu koje traži mudre i odgovorne odluke.
